Dialectische gedragstherapie, wat is dat?
Je kan de golven niet stoppen maar je kan wel leren surfen (John Kabat Zinn)
DGT-coaching of dialectische gedragstherapie. Het staat niet standaard in het woordenboek van therapeuten of doorverwijzers. En al zeker niet in dat van mensen die op zoek zijn naar hulp. In deze blog geven we meer info omtrent deze vorm van therapie. Je kan deze training misschien nog het best vergelijken met een surfer die hoge golven wil bedwingen en hoe je als DGT-coach hem daarin bijstaat.
Coaching
In een afkorting zijn alle letters belangrijk, maar de nadruk ligt meestal op het laatste woord. Daar beginnen we dan ook mee. Coachen gaat over ‘begeleid zelfonderzoek’ waarbij de gecoachte beter wordt in zelfcoaching en steeds meer het gevoel krijgt zichzelf te kunnen sturen.
Wie heeft er baat bij die coaching?
Mensen die leven met een emotieregulatieprobleem ontwikkelen een gedragspatroon dat hen helpt om de verstikkende emotionele lading te laten zakken. Ze stellen extreem gedrag om de pijn van wat ze voelen te overtreffen. Dat kan een overmatig drank-en/of drugsgebruik zijn of andere verslavingen zoals koopverslaving, gokken, zichzelf pijn doen of verminken, mateloos eten en braken, agressief of claimend gedrag stellen, overmatig werken, sporten, diëten, … . Maar denk zeker ook aan mensen die zichzelf afzonderen of het gevoel hebben opgesloten te zitten in zichzelf. Marsha Linehan, de grondlegster van DGT, omschrijft leven met een emotieregulatiestoornis als leven met derdegraadsbrandwonden.
Ik wil het vergelijken met een surfer die geen huid heeft die hem beschermt. Elke zonnestraal en elke druppel zoutwater voelt hij intens. Elke kleine prikkel doet de emoties snel oplaaien en het duurt lang voor die terug genormaliseerd zijn. Ondertussen zorgt iedere nieuwe golf en prikkel voor verdere overspoeling.
Mensen die deze emotionele golven willen leren nemen, maar dat niet langer op de oude manier willen doen, hebben baat bij deze training.
Dialectiek
De D in DGT-coaching staat voor dialectiek. Bestaan niet alle goede dingen uit 2? Liefst met een soort van innerlijke tegenstrijdigheid? Sla er maar een willekeurig sprookje op na. De goede fee en de boze heks. De spanning tussen de twee maakt het verhaal de moeite waard.
Zo ook in therapie. Veranderen wat je niet kan accepteren en accepteren wat je niet kan veranderen. Niet voor niets is de basis van DGT gestoeld op principes van de mindfulness. Je moet eerst accepteren wat er allemaal in je omgaat.
De surfer op zijn plank voelt dat het water koud is. Voor hij zijn eerste golf kan nemen, zal hij eerst talloze keren in het water donderen. Een val die behoorlijk pijnlijk kan zijn. En toch wil hij leren surfen en golven nemen.
Gedrag
De G in de afkorting doelt op gedrag. Ik wil de gedragstherapeuten onder de lezers niet op mijn nek halen, want er valt zoveel over te schrijven. Daarom hou ik het kort. In DGT-coaching gaan we er vanuit dat emoties minder intens worden wanneer je telkens gepast handelt in een voor jou moeilijke situatie.
Therapie
Ten slotte de T van Therapie. De therapie bestaat uit vaardigheidstrainingen in 4 modules (kernoplettendheid, emotieregulatie, interpersoonlijk en crisisvaardigheden). Je kunt de modules best vergelijken met theorielessen. De gesprekken met de DGT-coach zijn een concrete toepassing ervan in de dagelijkse praktijk. Waar loop ik tegen aan en waar kan ik de theorie nu heel concreet toepassen?
Terug naar de surfplank. De coach leert de surfer de kneepjes van de sport. Moedigt hem aan tot zelfreflectie. De surfer vraagt zicht af welke golven moeilijk zijn en probeert in te schatten welke hem dreigen te overspoelen. Hoe zet hij de theorie om in de vaardigheid om op een golf te surfen? En dan neemt de surfer plots hele hoge golven. Als coach kan je hem enkel toejuichen en trots zijn.
Bewondering voor de moed
Met DGT-coaching leer je jouw patiënt vaardigheden aan die hem beter wapenen tegen de emotionele kwetsbaarheid. Waardoor het gevaarlijke, destructieve gedrag niet meer nodig is. En ja, laat net dat het verschil maken.
Dirk De Wachter vertelde in een symposium ooit hoe hij een patiënt vroeg hoe de intake geweest was. ‘Wel ja, dokter’, antwoordde de patiënt. ‘Ik moet twee dingen kwijt. Eén, ik moet op tijd zijn. Twee, ik moet nuchter binnengaan’. Met enig schaamrood op de wangen zat ik te luisteren. Dit was inderdaad wat we vroegen van onze cliënten. We verwachten dat ze al kunnen surfen, zonder één surfles gevolgd te hebben.
DGT-coaching zegt niet dat patiënten moeten stoppen om als een dolle het water in te springen met hun plank, maar het leert hen alle kneepjes om als volleerde surfer hoge golven te nemen.
We moeten nederig zijn en luisteren naar het ontstaan van hun prikkelgevoelige huid. Maar we moeten evenveel bewondering hebben voor hun moed om toch te leren surfen.
Deze blog is geschreven door Katrien Bruneel, Integratief (kinder- en jongeren) psychotherapeute, DGT-coach, Kinderwensconsulente, Talentbegeleider i.o. en supervisor