Enkele jaren geleden worstelde ik erg met de balans tussen werk, gezin, tijd voor mezelf en mijn relatie. De combinatie van twee jobs, een gezin, onderbroken nachten en kinderen die vaak ziek waren, maakten het erg zwaar. Ik zag rondom mij veel mensen met kinderen die beiden voltijds werkten en van hier naar daar liepen. Ik zag mensen die het wél leken te redden en begon te twijfelen aan mezelf. Hoe doen die mensen dat toch? Waarom kan ik het zelf niet? Ben ik dan zo zwak? Of wíl ik het gewoon niet meer?
Ik zie mezelf en mijn man nog altijd zitten met een tas koffie. Allebei het gevoel van: neen, dit klopt niet meer. Het voelt niet goed om twee jobs te combineren, ons te haasten van hier naar daar, te weinig tijd te hebben voor de kinderen en onszelf voorbij te lopen.
Een goede vriendin zei me toen:
“De maatschappij draait gewoon (een beetje) zot. Je moet niet kijken naar wat anderen doen, maar naar wat voor jezelf goed voelt”…en “De periode waarin je kinderen klein zijn, is het normaal dat je niet voltijds werkt”.
Mmm, dat kwam wel binnen… Een aantal maanden later én een baby erbij (die alweer zware reflux had en heel veel ziek was), deed de kans zich voor om als freelancer te starten. Het leek me een ideale kans om wat meer balans (of was het vooral rust?) in mijn leven te brengen. Als ik naar mijn carrièrepaspoort keek, was het de ideale match. Ik kon van thuis uit werken (geen files meer, tijd om de kinderen zelf af te zetten aan school), mijn eigen agenda bepalen, zelf te kiezen hoeveel verlof ik had en het was bovendien werk waar ik mijn talenten volledig kon inzetten: mensen coachen en inspireren en hen kleine stapjes doen zetten in de richting van hun droomjob.
En nu, zoveel jaar later, ben ik nog steeds heel blij met de stap en merk ik dat er toch al iets meer ademruimte is. Het bleef natuurlijk spannend, want de eerste jaren als ondernemer was het nog wat zoeken en gaf het financieel iets meer onzekerheid, maar het brengt alleszins meer rust in mijn hoofd en in ons gezin.
Hoe komt het eigenlijk dat er in onze maatschappij zoveel gesproken wordt over work-life balance? Ik merk het ook bij de mensen die loopbaancoaching bij ons volgen. Tijdens het opmaken van hun carrièrepaspoort zit de waarde ‘balans werk-privé’ bij 90% in hun top 5. Als ik het verder bevraag, willen sommigen “meer tijd voor hun gezin”, anderen “meer tijd om iets voor zichzelf te doen”, “na 17u niet meer met het werk bezig zijn” , of “ook tijd hebben voor andere dingen dan het werk”.
Het wordt ons natuurlijk ook langs alle kanten aangepraat. Als je ‘de boekjes’ leest, zie je heel wat artikels over ‘meer balans in je leven’, ‘hoe vind je de balans tussen werk en privé’,… Je voelt je al gauw mislukt als het bij anderen schijnbaar moeiteloos gaat en als je eigen leven niet altijd in balans is…
Volgens Barbele Kindt en Elke Geraerts alvast niet. Door de balansideologie verwachten we immers dat alles altijd goed gaat en dat er altijd een perfect evenwicht moet zijn. We leggen de lat voor onszelf hoog en streven zo’n perfectie na waardoor velen er vroeg of laat onderdoor gaan.
Het lijkt ook alsof werk altijd verbonden is met stress en het leven enkel met ontspanning… En dat is natuurlijk niet zo. Als ik naar mijn eigen leven kijk, dan is mijn werk ook vaak heel ontspannend en levengevend (en omgekeerd mijn privé-leven soms heel stresserend).
Wist je trouwens dat er volgens Elke Geeraerts in de hele balansideologie een aantal denkfouten zitten? Deze denkfouten ondermijnen de arbeidsvreugde in de praktijk nog verder. Ze maakten voor mij alleszins veel duidelijk.
Denkfout 1: “Werk staat los van privé”.
Maar uiteraard leg je je persoonlijkheid ook in je werk en omgekeerd word je ook gevormd door wat je doet.
Denkfout 2: “Fifty-fifty is het ideaal”.
Dit concept is gebaseerd op het idee dat “werk” geen deel is van het leven. Daarnaast suggereert balans dat de 50/50 verdeling universeel is, terwijl bij sommige mensen 60/40 eerder zal aanvoelen als “balans”.
Denkfout 3: “Plezier is verplicht”.
Alsof alles van werk verplicht is en alles wat privé is vrij te kiezen valt. Hoe meer je je job ziet als iets wat je moet doen, hoe moeilijker het is om je job graag te doen. Maar ook privé kan je hierdoor druk creëren: plezier beleven is bijna een morele verplichting. En omgekeerd mogen we niet té veel plezier hebben op het werk.
Denkfout 4: “Je moet werk en privé gescheiden houden”.
Maar het idee dat je na je uren niet meer met je werk wordt geconfronteerd is niet meer van deze tijd. Ik merk het ook bij mezelf: als ik iets lees in de krant op op internet is er altijd wel iets relevant voor mijn werk. Omgekeerd doe ik ook soms inspiratie op tijdens mijn werk voor mijn vrijetijdsbeleving… Soms zijn er bijvoorbeeld mensen die leuke vakantietips geven.
Misschien moeten we ons als maatschappij ook eens de vraag stellen hoe het anders kan? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat onze kinderen niet van kleins af meegaan in het hoge ritme van volwassenen van druk, druk, druk? Hoe kunnen we iets meer rust inbouwen voor onszelf en voor hen…?
Ik pleit er niet voor om als mama niet meer te gaan werken en enkel voor onze kinderen te zorgen, want ik heb die uitdaging ook nodig en ik krijg ook energie van mijn werk… Maar ik vind het wel belangrijk om genoeg tijd te hebben voor ons gezin en hen te zien opgroeien.
Elke Geeraerts stelt in haar boek ‘Het nieuwe mentaal’ ook een aantal evidenties in vraag die ik zelf heel inspirerend vind.
Wat als onze werkuren mee zouden evolueren met onze levensfase? Wat als je als twintiger zou kunnen uitslapen en later beginnen te werken? Wat als mensen met jonge kinderen hun werkdag iets vroeger zouden kunnen eindigen en de kinderen aan de schoolpoort kunnen gaan halen? Dit hoeft uiteraard niet voor iedereen, maar waarom is het niet mogelijk dat mensen met jonge kinderen vroeger stoppen met werken?
Ik zie in de praktijk veel mama’s én papa’s die graag meer tijd met hun kroost zouden doorbrengen, maar het niet georganiseerd krijgen, een zware lening hebben, op een plaats werken waar het niet zo evident is om dit te vragen,…
Aangezien je niet op elk moment balans hoeft te hebben in je leven, zal je hier dus geen tips lezen voor meer work-life balance,
maar 10 tips om meer energie te hebben op je werk én thuis en op die manier meer tijd voor jezelf, je kinderen, je partner,…
Ik wens je een boeiende job waar je (meestal) veel energie van krijgt en tijd genoeg voor de dingen waar je tijd voor wil maken en voor de mensen uit jouw kring van 15!
Ruth Verhasselt is orthopedagoge en loopbaancoach. Ze heeft een eigen praktijk in Relegem, Espazo. Klik hier om haar te contacteren.